3 Φεβρουαρίου μνήμη του Αγίου Συμεών του Θεοδόχου και των Αγ.Νεομαρτύρων Σταματίου , Νικολάου και Ιωάννου των εκ νήσου Σπετσών

Ο Άγιος Συμεών ο Θεοδόχος

(Ιερεμίου, Μητροπ. Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως)
1. Την 2^α  του μηνός Φεβρουαρίου, η αγία μας Εκκλησία εορτάζει την τέταρτη Δεσποτική εορτή, την Υπαπαντή του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Πρώτη Δεσποτική εορτή είναι τα Χριστούγεννα, δεύτερη είναι η Περιτομή, τρίτη η Βάπτιση στον Ιορδάνη ποταμό και τέταρτη η Υπαπαντή. Είναι μεγάλη η εορτή αυτή, γιατί δεν είναι μόνο Δεσποτική, αλλά και Θεομητορική εορτή. Κατά λειτουργικό κανόνα που ακολουθεί η Εκκλησία μας, την άλλη μέρα μιας Δεσποτικής εορτής, εορτάζουμε το πρόσωπο εκείνο που συνδέεται άμεσα με την εορτή αυτή. Επειδή σας μίλησα άλλοτε για την Υπαπαντή, θα σας μιλήσω σήμερα για τον άγιο Συμεών τον θεοδόχο, ο οποίος εορτάζει την άλλη μέρα της εορτής· γιατί αυτός «απάντησε» τον Κύριο, και γι’ αυτό η εορτή λέγεται Υπαπαντή.
2. Ο άγιος Συμεών, ήταν ένας ευσεβής Ισραηλίτης «προσδεχόμενος παράκλησιν του Ισραήλ», όπως λέγει γι’ αυτόν ο ευαγγελιστής Λουκάς (2,25). Αυτό σημαίνει ότι άνηκε στους Ισραηλίτες εκείνους οι οποίοι καρτερούσαν με δυνατή πίστη και προσδοκία τον ερχομό του Μεσσία, για τον οποίον έγραψαν οι Προφήτες στην Παλαιά Διαθήκη. Στην Παλαιά Διαθήκη, οι Προφήτες σαλπίζουν για τον ερχομό του Μεσσία, και ο θεοδόχος Συμεών άκουε την φωνή των σαλπίγγων αυτών. Αυτό μάλιστα σημαίνει και το όνομά του Συμεών, που είναι από το εβραϊκό ρήμα «σαμά», το οποίο ερμηνεύεται «ακούω». Ο Συμεών λοιπόν ήταν όλο ακοή. Άκουε τις φωνές των Προφητών για τον ερχομό του Μεσσία, και επιθυμούσε να ζήσει και αυτός τις ημέρες εκείνες του ερχομού Του. Μάλιστα το Άγιο Πνεύμα, που είχε μέσα του (Λουκ. 2, 25), τον πληροφόρησε καθαρά ότι δεν θα πεθάνει προτού να δει τον Μεσσία, τον Χριστόν Κυρίου (Λουκ. 2, 27). Και έτσι έγινε. Στα χέρια του δέχθηκε τον Χριστό, τον Θεό, γι’ αυτό και λέγεται «θεοδόχος».
3. Πού ο Συμεών, είχε αυτή την μεγάλη χαρά να δει και να δεχθεί τον Χριστό; Στον Ναό του Θεού. «Ήλθεν εν Πνεύματι εις το ιερόν», λέγει ο Ευαγγελιστής (Λουκ. 2, 27). Εκεί είδε την Παναγία Δέσποινα, την τεσσαρακοστή ημέρα από την γέννηση του Χριστού, να Τον φέρει στον Ναό κατά τον νόμο του Μωυσή. Στον Ναό του Θεού, στην Εκκλησία, και εμείς θα συναντήσουμε τον Χριστό. Τί γίνεται στον Ναό; Γίνεται η Θεία Λειτουργία. Τί είναι η Θεία Λειτουργία; Είναι ο Χριστός! Τον Χριστό να γεννάται και να πάσχει συμβολίζει η προσκομιδή που κάνει ο ιερέας. Τον Χριστό να έρχεται στην γη για να κηρύξει τον άγιο λόγο Του συμβολίζει όταν βλέπουμε τον ιερέα να έρχεται από το Ιερό κρατώντας το άγιο Ευαγγέλιο και λέγοντας στο κέντρο του Ναού «Σοφία Ορθοί»! Και τον ίδιο τον Χριστό να κηρύττει τον λόγο Του πρέπει να νοιώθουμε όταν ακούμε τον ιερέα να διαβάζει το άγιο Ευαγγέλιο. Τον Χριστό να πηγαίνει στον Γολγοθά να θυσιασθεί συμβολίζει η πορεία του ιερέα που κρατάει τα Άγια κατά την λεγόμενη Μεγάλη Είσοδο.
4. Αλλά εκεί που όχι συμβολικά, αλλά πραγματικά είναι η παρουσία του Χριστού στην Θεία Λειτουργία, είναι όταν ο ιερεύς, μετά το «Τα Σα εκ των Σων», λέει μία ευχή, την ευχή του καθαγιασμού. Τότε  γίνεται θαύμα στην θεία Λειτουργία: Το ψωμάκι, που είναι στο άγιο Δισκάριο πάνω στην Αγία Τράπεζα γίνεται Σώμα Χριστού και το κρασί, που είναι στο άγιο Ποτήριο, γίνεται Αίμα Χριστού. — Αν θέλουμε λοιπόν σαν τον άγιο Συμεών τον θεοδόχο να συναντήσουμε τον Χριστό και να τον πάρουμε και εμείς στην αγκαλιά μας να πάμε στον Ναό, στην θεία Λειτουργία, και εκεί, μόνον εκεί, είναι ο Χριστός. Μην ψάχνουμε να γευθούμε τον Χριστό σε σπουδαστήρια και σε κοινοβούλια. Ο Χριστός είναι στον Ναό Του, είναι στο άγιο Ποτήριο.
5. Εμείς οι χριστιανοί στην θεία Λειτουργία αξιωνόμαστε να έχουμε μεγαλύτερη τιμή από αυτή που είχε ο Συμεών ο θεοδόχος. Ο Συμεών κράτησε τον Χριστό στην αγκαλιά του· αλλά εμείς με την θεία Κοινωνία παίρνουμε τον Χριστό όχι απλά στην αγκαλιά μας, αλλά στην καρδιά μας. Ναι! Όποιος κοινωνεί με καθαρή την καρδιά γίνεται πραγματικά θεοδόχος, γίνεται θεοφόρος και χριστοφόρος και ναοφόρος. Είπα με καθαρή την καρδιά, γιατί, αν η καρδιά μας έχει γίνει κατοικία αμαρτωλών παθών, δεν μπορεί ο Χριστός να κατοικήσει σ’ αυτήν γιατί οι άγιοι Πατέρες μας λέγουν ότι είναι αδύνατο για τον Χριστό να ενωθεί με ακάθαρτο. Για τον χριστιανό λοιπόν που αγωνίζεται να καθαρίσει την καρδιά του, όταν κοινωνεί, γίνεται θεοδόχος Συμεών, έχει τον Χριστό κατοικούντα και μένοντα στην ψυχή του· τον έχει Κύριό του, Αφέντη του, που κατευθύνει την ζωή του.
6. Όταν ο Συμεών αξιώθηκε να δει και να κρατήσει στην αγκαλιά του τον Χριστό είπε: «Τώρα ας πεθάνω»! «Νυν απολύεις τον δούλον Σου Δέσποτα», είπε στον Θεό. Ναι! Την ζωή την θέλουμε για τον Χριστό! Ένα νόημα έχει η ζωή και γι’ αυτό ήρθαμε στον κόσμο: Να βρούμε τον Χριστό και να γλυκαινόμαστε την παρουσία Του μέσα μας! Αν αυτό, άνθρωπέ μου, δεν το πετύχεις, τί να κάνεις τα αξιώματά σου και τα διπλώματά σου και τα παπλώματά σου; Λυπάμαι για σένα, γιατί δεν γεύθηκες το πραγματικό νόημα της ζωής, δεν πέ­τυχες τον σκοπό σου. Μάταιη λοιπόν για σένα η ζωή. Η μεγαλύτερη χαρά και ηδονή της ζωής, μπροστά στην οποία όλες οι ηδονές του κόσμου είναι μηδέν, είναι αυτό που ένοιωσε ο Συμεών όταν πήρε τον Χριστό στην αγκαλιά του· είναι αυτό που νοιώθουμε εμείς όταν κοινωνούμε. Γι’ αυτό και μετά την κατάλυση του αγίου Ποτηρίου, που είναι θεία Κοινωνία, ο ιερέας λέει τον ίδιο λόγο του Συμεών: «Τώρα ας πεθάνω»! «Νυν απολύεις τον δούλον Σου Δέσποτα»!
(Περιοδικό «Απλή Κατήχηση» Ι. Μ. Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως).

Οι άγιοι νεομάρτυρες Νικόλαος, Σταμάτιος και Ιωάννης εκ Σπετσών που μαρτύρησαν το 1822 στη Χίο.

Οἱ Ἅγιοι Νεομάρτυρες Σταμάτιος, Ἰωάννης καὶ Νικόλαος κατάγονταν ἀπὸ τὶς Σπέτσες καὶ μαρτήρησαν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ στὴ Χῖο, τὸ ἔτος 1822 μ.Χ. Ἀπὸ αὐτοὺς οἱ δύο πρῶτοι, ὁ Σταμάτιος καὶ ὁ Ἰωάννης, ἤσαν ἀδελφοί. Ὁ πατέρας τοὺς ὀνομαζόταν Θεόδωρος Γκίνης καὶ ἡ μητέρα τοὺς Ἀνέζω.

Κατὰ τὸ ἔτος 1822 μ.Χ. οἱ Ἅγιοι ξεκίνησαν τὸ ταξίδι τους γιὰ τὴν Κωνσταντινούπολη μαζὶ μὲ ἄλλους πέντε ναυτικούς, ποὺ ἀσχολοῦνταν μὲ τὸ ἐμπόριο, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἦταν καὶ ὁ συναθλητὴς αὐτῶν Νικόλαος. Ἡ σφοδρὴ θαλασσοταραχὴ τοὺς ἀνάγκασε νὰ προσαράξουν ἀπέναντι ἀπὸ τὴ Χῖο, σὲ παραλία τῆς Μικρασιατικῆς γῆς ποὺ ὀνομαζόταν Τσεσμέ. Ἀφοῦ ἐξῆλθαν στὴν ξηρά, φοβούμενοι τοὺς Τούρκους, ἐμπιστεύτηκαν τὴν ζωὴ τους σὲ κάποιον Χριστιανό, τὸν ὁποῖο παρακάλεσαν νὰ μεριμνήσει, δίδοντάς του ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἐξεύρεση ὑλικῶν, προκειμένου νὰ ἐπισκευάσουν τὰ χαλασμένο πλοιάριό τους. Ὅμως αὐτὸς τοὺς πρόδωσε στὸν ἀγᾶ καὶ ὁδήγησε ἐναντίων τους, τοὺς Τούρκους στρατιῶτες, οἱ ὁποῖοι τοὺς κατεδίωξαν. Ἀπὸ τοὺς ἑπτὰ οἱ δύο φονεύθηκαν, ἄλλοι δὲ δύο ἔφυγαν διὰ θαλάσσης. Οἱ Ὀθωμανοί, ἐξαγριωμένοι, συνέλαβαν τοὺς δύο ἀδελφούς, Σταμάτιο καὶ Ἰωάννη καὶ τὸν γέροντα πλοίαρχο Νικόλαο. Ὁ πασᾶς, ἀφοῦ τοὺς ἀνέκρινε, ἔδωσε ἐντολὴ νὰ φυλακίσουν τοὺς δύο ἀδελφοὺς καὶ νὰ ἀποκεφαλίσουν τὸ Νικόλαο στὴν ἐκτὸς τοῦ κάστρου πεδιάδα.

Οἱ Τοῦρκοι προέτρεπαν τὸ Νικόλαο νὰ ἀλλαξοπιστήσει, γιὰ νὰ γλυτώσει τὸν θάνατο καὶ νὰ κερδίσει τὴν ζωή, ἐκεῖνος ὅμως ἀπάντησε μὲ θάρρος ὅτι δὲν ἀρνεῖται τὴν πίστη του. Ἔτσι, ὀμολογώντας τὸν Χριστό, δέχθηκε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου, ἀφοῦ ἀπέκοψαν τὴν τίμια κεφαλὴ αὐτοῦ.

Οἱ Τοῦρκοι προσπάθησαν νὰ ἐξισλαμίσουν καὶ τοὺς δύο ἀδελφούς. Παρὰ τὶς μεθοδικὲς καὶ ἐπίμονες προσπάθειες αὐτῶν, ἐπὶ ἑπτὰ συνεχεῖς ἡμέρες, δὲν κατάφεραν τίποτε. Οἱ Μάρτυρες βρῆκαν τὴν εὐκαιρία καὶ ἀπέστειλαν κρυφὰ ἔγγραφη τὴν ἐξομολόγησή τους πρὸς τὸν Μητροπολίτη Χίου, ὁ ὁποῖος τοὺς ἔδωσε τὴν εὐλογία του, γιὰ νὰ προχωρήσουν πρὸς τὸν δρόμο τοῦ μαρτυρίου μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία. Κοινωνήσαντες δὲ τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, τῶν ὁποίων τὴν ἀποστολὴ οἰκονόμησε ὁ Ἐπίσκοπος διὰ γυναικὸς, ἦσαν ἕτοιμοι γιὰ τὴν μεγάλη θυσία. Προσαχθέντες ἐνώπιον τοῦ πασᾶ, διεκήρυξαν καὶ πάλι τὴν ἀκλόνητη πίστη τους στὸν Χριστὸ καὶ πορευόμενοι πρὸς τὸ μαρτύριο φώναξαν πρὸς τὸ πλῆθος: «Χριστιανοὶ εἴμεθα, γιὰ τὸν Χριστὸ πηγαίνουμε στὸν θάνατο». Ἔτσι δέχθηκαν τοὺς στέφανους τοῦ μαρτυρίου, ἀποκεφαλισθέντες, ὁ μὲν νεομάρτυρας Σταμάτιος σὲ ἡλικία 18 ἐτῶν, ὁ δὲ νεομάρτυρας Ἰωάννης σὲ ἡλικία 22 ἐτῶν.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Νομίμως ἀθλήσαντες, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, παμμάκαρ Σταμάτιε, σὺν Ἰωάννῃ ὁμοῦ, αὐτάδελφοι ἔνδοξοι, σύναθλον δὲ ἐν πᾶσι, τὸν Νικόλαον σχόντες, δόξης τῆς τῶν Μαρτύρων, ἠξιώθητε ἅμα, πρεσβεύοντες τῇ Τριάδι, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Οἱ στερροὶ αὐτάδελφοι, μιᾷ ἀθλήσαντες γνώμῃ, ὁ κλεινὸς Σταμάτιος, σὺν Ἰωάννῃ ἐνθέως, τέτμηνται, σὺν Νικολάῳ, τῷ ὁμοψύχῳ, χαίροντες αὐτῶν τὰς κάρας πίστει Κυρίου· διὰ τοῦτο μαρτυρίου, τὸ θεῖον γέρας θεόθεν ἔλαβον.

Μεγαλυνάριον.

Χαίροις αὐταδέλφων ἡ ξυνωρίς, Ἰωάννη μάκαρ, καὶ Σταμάτιε καρτερέ, σὺν τῷ Νικολάῳ, ὑμῶν τῷ συνοδίτῃ, Σπετςῶν οἱ πολιοῦχοι, Χίου σεμνώματα.