15 Μαρτίου , Κυριακή Γ΄ Νηστειών , η της Σταυροπροσκυνήσεως και μνήμη των Αγίων μαρτύρων Αγαπίου , Πλησίου , Ρωμύλου Τιμολάου , Αλεξάνδρου , Αλεξάνδρου , Διονυσίου και Διονυσίου .

Το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα της Κυριακής (Μάρκ. η΄34 – θ΄1) Γ΄ Νηστειών

Εν ταῖς ημέραις ἐκεῖναις, προσκαλεσάμενος ὁ Ιησούς τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. Ὅς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. Τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; Ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; Ὅς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.

Απόδοση στη νεοελληνική
Τις ημέρες ἐκείνες, ἀφοῦ ἐκάλεσε ο Ιησούς τὸ πλῆθος μαζί μὲ τοὺς μαθητάς του τοὺς εἶπε, ἐὰν κανεὶς θέλῃ νὰ μὲ ἀκολουθήσῃ, ἂς ἀπαρνηθῇ τὸν ἑαυτόν του καὶ ἂς σηκώσῃ τὸν σταυρόν του καὶ ἂς μὲ ἀκολουθήσῃ. Διότι ὅποιος θέλει νὰ σώσῃ τὴν ζωήν του, αὐτὸς θὰ τὴν χάσῃ, ἐκεῖνος δὲ ποὺ θὰ χάσῃ τὴν ζωήν του ἐξ αἰτίας ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, αὐτὸς θὰ τὴν σώσῃ. Διότι τὶ θὰ ὠφελήσῃ τὸν ἄνθρωπον νὰ κερδίσῃ τὸν κόσμον ὅλον καὶ νὰ ζημιωθῇ τὴν ψυχήν του; Ἢ τί ἀντάλλαγμα εἶναι δυνατὸν νὰ δώσῃ ὁ ἄνθρωπος διὰ τὴν ψυχήν του; Διότι ὅποιος ἐντρέπεται δι’ ἐμὲ καὶ διὰ τοὺς λόγους μου εἰς τὴν γενεὰν αὐτὴν τὴν μοιχαλίδα καὶ ἁμαρτωλὴν καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου θὰ αἰσθανθῇ ντροπὴ γι’ αὐτόν, ὅταν ἔλθῃ μὲ ὅλην τὴν δόξαν τοῦ Πατέρα του μαζὶ μὲ τοὺς ἁγίους ἀγγέλους. Καὶ τοὺς ἔλεγε Ἀλήθεια σᾶς λέγω, ὅτι ὑπάρχουν μερικοὺ ἀπὸ αὐτοὺς, ποὺ στέκονται ἐδῶ, οἱ ὁποῖοι δὲν θὰ γευθοῦν θάνατον, ἕως ὅτου ἰδοῦν τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ νὰ ἔρχεται μὲ δύναμιν.



Ο Σταυρός του Χριστού!
Σήμερα, αγαπητοί μου, είναι μεγάλη εορτή και πανήγυρης. είναι η τρίτη (Γ') Κυριακή των νηστειών και εορτή της Σταυροπροσκυνήσεως. Παντού οι ορθόδοξοι τρέχουν στις εκκλησίες, ασπάζονται τον τίμιο σταυρό, παίρνουν από το χέρι του ιερέως τ' αγιασμένα άνθη, και ψάλλουν «Τον σταυρόν σου προσκυνούμεν, Δέσποτα, και την αγίαν σου ανάστασιν δοξάζομε».

Άλλα φτάνουν αυτά; Αυτά είναι τύπος -τύπος αναγκαίος βεβαίως-, αλλά η ουσία είναι αλλού. Ποια είναι η ουσία, ποιο είναι το περιεχόμενο της σημερινής εορτής;

Σήμερα ο αληθινός Χριστιανός αισθάνεται κάτι ιερό, αισθάνεται το ρίγος του εσταυρωμένου Λυτρωτού. Προσέξατε τα λόγια πού ακούστηκαν στο σημερινό ευαγγέλιο; είναι μία διακήρυξης παγκόσμιος. Ό Χριστός απευθύνεται προς τους ανθρώπους όλων των αιώνων και ορίζει τους όρους υπό τους οποίους μπορεί κανείς να γίνη Χριστιανός και να ενταχθεί στην στρατιά του. Η ένταξης αυτή δεν γίνεται αναγκαστικής• εθελοντές ζητεί ο Χριστός, όχι ανελεύθερα πλάσματα πού εκτελούν καταναγκαστικά έργα. Τον ακούμε να λέει «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν...» (Μάρκ. 8,34)• όποιος θέλει. Δεν βιάζει κανένα• σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου και καλεί ελευθέρως να υποταχθούμε στο άγιο θέλημα του.

Στα λόγια του, πού ακούσαμε, κάνει λόγο για σταυρό• «και αράτω τον σταυρόν αυτού...» (ε. ά.). Δύο είδη σταυρών προβάλλουν σήμερα ενώπιον μας. Ο ένας είναι ο σταυρός πού προσκυνούμε, ο σταυρός πού σήκωσε ο ίδιος ο Χριστός. Ο άλλος είναι ο σταυρός πού πρέπει να σήκωση ο καθένας από μας, αν θέλει να λέγεται παιδί του Εσταυρωμένου. Για τους δύο αυτούς σταυρούς θέλω να πω λίγες λέξεις και παρακαλώ να προσέξετε.

Αρχίζω με το σταυρό του Χριστού
Ο σταυρός στην παλαιά εποχή, προ Χριστού, στους λαούς της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ήταν η πιο αυστηρά τιμωρία• ήταν το όργανο με το οποίο εκτελούντο οι βαρυποινίτες, όσοι διέπρατταν μεγάλα εγκλήματα, ειδεχθή αποτρόπαια και φρικαλέα.

Μετά Χριστόν τα πράγματα άλλαξαν. Λίγα χρόνια μετά τη σταύρωση του Κυρίου όσοι κατεδικάζοντο εις θάνατον εκτελούντο πλέον με άλλους τρόπους• άλλοι με αγχόνη, άλλοι με ξίφος, άλλοι με όπλο, άλλοι με ηλεκτρική καρέκλα. Σήμερα ο σταυρός ως τρόπος εκτελέσεως έχει καταργηθεί.

Σκληρά ποινή ο σταυρός. Αυτός πού καρφωνόταν εκεί σφάδαζε σαν ψάρι έξω απ' το νερό• είχε σπασμούς, πόνους φρικτούς• το αίμα έτρεχε σταλαγματιά-σταλαγματιά από τις πληγές των χεριών και των ποδιών. Δίψα φοβερή βασάνιζε το σώμα• γι' αυτό ακουγόταν το «διψώ» (Ιωάν. 19,28). Έμεναν δε οι κατάδικοι στο σταυρό όχι λίγες ώρες, αλλά και ημέρες και εβδομάδα ακόμα.

Σκληροτράχηλοι άντρες οι ληστές και οι κακούργοι, με σώματα ρωμαλέα, άντεχαν στο μαρτύριο του σταυρού. Κι όταν πλέον ξεψυχούσαν, δεν τους έθαβαν κοράκια και όρνεα έρχονταν κ' έτρωγαν τις σάρκες τους εκεί πάνω στο σταυρό.

Σ' αυτό τον ατιμωτικό θάνατο καταδικάστηκε ο Χριστός μας. Ευαίσθητη ύπαρξης, πονεμένος από τα φραγγελώματα, τα ραπίσματα και τις εξουθενώσεις, δεν άντεξε πολύ• λίγες ώρες έζησε στο σταυρό και παρέδωσε το πνεύμα στον ουράνιο Πατέρα.

Βλέποντας τον Κύριο μας πάνω στο σταυρό διερωτάται κάθε άνθρωπος• Τι κακό έκανε; Σ' αυτό απαντούν οι απόστολοι, απαντά η Γραφή, απαντά η Ιστορία, απαντούν οι αιώνες• ο Χριστός, μέσα στα εκατομμύρια και δισεκατομμύρια των ανθρώπων, είναι ο μόνος επί του φλοιού της γης πού δεν έκανε κανένα κακό, καμιά απολύτως αμαρτία• δεν «ευρέθη δόλος εν τω στόματι αυτού» (Ησ. 53.91 Α' Πέτρ. 2,22). Υπήρξε ο αναμάρτητος με την απόλυτο έννοια. Πέρασε την επίγειο ζωή του σκορπίζοντας τα μύρα της αγάπης του σε όλο τον κόσμο «διήλθε ευεργετών» (Πράξ. 10,38).

Αλλά τότε γιατί σταυρώθηκε; Σάς παρακαλώ στο σημείο αυτό να προσέξετε ιδιαιτέρως, είναι το σημαντικότερο. Γιατί σταυρώθηκε ο Χριστός;

Οι Γραφές λένε, ότι σταυρώθηκε ως αντιπρόσωπος ολοκλήρου της αμαρτωλής ανθρωπότητας.

Όπως εμείς σε πολλές περιπτώσεις ορίζουμε αντιπροσώπους - πληρεξουσίους, πού ενεργούν για λογαριασμό μας σε διάφορες αστικές υποθέσεις, κατά παρόμοιο τρόπο η αγάπη του Θεού ώρισε το Χριστό ως αντιπρόσωπο μας.

Ακόμη απλούστερα• εκείνο πού έπρεπε να πάθουμε εμείς ως αμαρτωλοί, το έπαθε Εκείνος. Εγώ έπρεπε να σταυρωθώ, εσείς έπρεπε να σταυρωθείτε, ο καθένας από μας έπρεπε να σταυρωθεί επάνω στο ξύλο του σταυρού για τις αμαρτίες πού έχουμε διαπράξει. Αλλ' αντί ημών και υπέρ ημών σταυρώθηκε και έχυσε το τίμιο του αίμα ο Χριστός.

Εάν προσέξετε στον Ακάθιστο ύμνο, στο στοιχείο «Χ», υπάρχει μια ωραία εικόνα της λυτρωτικής δυνάμεως του Κυρίου μας.



Λέει εκεί ο ποιητής, ότι καθένας από μας έχει ένα «χειρόγραφο», ένα τεφτέρι, στο οποίο είναι σημειωμένα τα αμαρτήματα του από την ώρα πού γεννήθηκε ως την τελευταία του πνοή.

Αυτό λοιπόν το «χαρτί», όπου είναι γραμμένα τα αμαρτήματα μας, ο Χριστός το έσχιζε με τη σταυρική του θυσία (Ακάθ. ύμν. Χ).

Στα παλιά τα χρόνια ένας βασιλιάς πήγε τη νύχτα στους στρατώνες για επιθεωρήσει. Σ΄ ένα θάλαμο κάποιος στρατιώτης είχε αποκοιμηθεί έχοντας δίπλα του ένα χαρτί. Σ' αυτό είχε γράψει τα χρέη του, πού ήταν πολλά - ένα σημαντικό ποσό, και κάτω από το άθροισμα του χρέους είχε σημειώσει• «Αλίμονο μου, ποιος θα εξοφλήση το χρέος μου;».

Ό βασιλιάς είδε το χαρτί, το διάβασε, άκουσε τον αναστεναγμό του. Κ' εκεί πού ο φτωχός ρωτούσε «Ποιος θα εξόφληση το χρέος μου;», ο βασιλιάς έγραψε από κάτω με το χέρι του• «Εγώ εξοφλώ το χρέος σου». Το πρωί ο στρατιώτης ξύπνησε, πήρε στα χέρια το χαρτί και βλέπει από κάτω• «Εγώ εξοφλώ το χρέος σου». - Ποιος είν' αυτός πού ανέλαβε να εξόφληση το χρέος μου; Του απαντούν οι άλλοι - Ο Ίδιος ο βασιλιάς!... Μπορείτε να φαντασθείτε τη χαρά του;

Εάν λοιπόν ο στρατιώτης εκείνος αισθανόταν ευγνωμοσύνη προς το βασιλιά, διότι τον απήλλαξε από τα χρέη, πόσο μάλλον, αγαπητοί μου, πρέπει να αισθάνεται ευγνωμοσύνη ο καθένας από μας προς τον Βασιλέα Χριστό, πού ήλθε από τον ουρανό -δεν είναι ψέμα, είναι αλήθεια- κ' εξόφλησε το χρέος των αμαρτιών μας;

Υπέγραψε δε την εξόφληση όχι με μελάνι, αλλά με το αίμα του το τίμιο• όπως λέει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, «το αίμα Ιησού Χριστού του υιού (του Θεού) καθαρίζει ημάς από πάσης αμαρτίας» (Α' Ιωάν. 1,7).

Αυτή είναι η ουσία του σταυρού, το μυστήριο των μυστηρίων.

Χωρίς τη θυσία του Χριστού, όχι ένα χρόνο, αλλά και χίλια χρόνια να νηστεύεις, να κάνης κομποσχοίνια, ασκήσεις, ελεημοσύνες, ότιδήποτε, δεν μπορείς να εξοφλήσης ούτε μια αμαρτία.

Πέστε ο καθένας την πιο μικρή του αμαρτία, και θα σας πω, ότι ούτε κι αυτήν θα μπορούσαμε να την εξοφλήσουμε. Εάν ήτο εις θέσιν ο άνθρωπος να το επιτυχή αυτό μόνος του, δεν θα ερχόταν ο Χριστός να σταυρωθεί επί του ξύλου του σταυρού.

Οι αμαρτίες συγχωρούνται «εν τω αίματι του Αρνίου» του «εσφαγμένου» (Απ. 7,14' 13,8).

Ιδού λοιπόν το μυστήριο του σταυρού. Εάν με ρωτήσετε, ποια είναι η πιο μεγάλη απόδειξης ότι ο Θεός αγαπά, θα σας απαντήσω• υπάρχουν πολλές, αμέτρητες αποδείξεις.

Άλλα εάν θέλετε να μάθετε, ποια είναι η πιο τρανή, θα σας δείξω το σταυρό• εκεί επάνω με το αίμα του Χριστού είναι γραμμένο• «Ούτως ήγαπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, Ινα πάς ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ' έχη ζωήν αιώνιο» (Ιωάν. 3,16)• κι όπως είπε ο Ησαΐας, «ούτος τάς αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών ωδίνατε, και ημείς ελογισάμεθα αυτόν είναι εν πάνω και εν πληγή υπό Θεού και εν κακώσει» (Ησ. 53,4).

Αγαπητοί μου! Απέναντι στο σταυρό του Χριστού αίσθανόμεθα κ' εμείς ότι έχουμε μια Ιερά υποχρέωση.

Δεν είπαμε, ότι το ευαγγέλιο σήμερα ομιλεί για δύο είδη σταυρών;

Έκτος λοιπόν από το σταυρό του Χριστού, με το βάρος των αμαρτιών όλης της ανθρωπότητας, υπάρχει και ο σταυρός του Χριστιανού.

Άλλα για αυτόν θα συνεχίσουμε μια άλλη φορά. Προς το παρόν σταματούμε εδώ τονίζοντας• έχουμε χρέος κ' εμείς, ο καθένας μας, να σήκωση το δικό του σταυρό.

Έτσι είπε ο Χριστός• «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, άπαρνησάσθω εαυτόν και άράτω τον σταυρόν αυτού» Αμήν.

†Επίσκοπος Αυγουστίνος

Α' μέρος απομαγνητοφωνημένης ομιλίας η οποία έγινε
στον Ιερό Ναό Αγίου Παντελεήμονα Φλωρίνης την 21-3-82
Πηγή: armenisths.blogspot.gr

 

 

Άγιος Αγάπιος και των συν αυτώ μάρτυρες: Πλήσιος, Ρωμύλος, Τιμόλαος, Αλέξανδρος, Αλέξανδρος (έτερος), Διονύσιος καί Διονύσιος (έτερος)

Eις τον Aγάπιον.

Ἔσπευδεν Ἀγάπιος εἰς μαρτυρίαν.

Θεοῦ γὰρ αὐτὸν ὑπέθαλπεν ἀγάπη.

Eις τον Πλήσιον, Pωμύλον και Tιμόλαον.

Μετὰ τριῶν Πλήσιος ἐκτμηθεὶς ξίφει,

Θεοῦ σὺν αὐτοῖς ἵσταται νῦν πλησίον.

Eις τους δύω Aλεξάνδρους και Διονυσίους.

Ὡς Ἀλεξάνδροις κλῆσις ἐκτομή, στέφος,

Καὶ Διονυσίοις τε κοινὰ ἦν τάδε.

Πέμπτῃ καὶ δεκάτῃ τμήθη Ἀγάπιος, ἑταῖροι.

Βιογραφία

Έζησαν και κέρδισαν τα αθάνατα βραβεία, κατά το διωγμό του Διοκλητιανού (284-304) εναντίον της Εκκλησίας. Ο Αγάπιος ήταν από τη Γάζα της Παλαιστίνης, ο Τιμόλαος από τη Μαύρη Θάλασσα, οι δύο Διονύσιοι από την Τρίπολη της Φοινίκης, ο Ρωμύλος -υποδιάκονος- από τη Λύδδα ή Διόσπολη, ο Πλήσιος και οι δύο Αλέξανδροι από την Αίγυπτο. Κατηγορήθηκαν ότι είναι χριστιανοί και οδηγήθηκαν μπροστά στον έπαρχο της Καισαρείας Ουρβανό, όπου με παρρησία ομολόγησαν το Χριστό. Μάταιες απόπειρες έκανε εκείνος για να τους δελεάσει ή και να τους εκφοβίσει. Διότι στο μυαλό όλων επικρατούσε ο λόγος του Θεού: «Τον φόβον αυτών μη φοβηθήτε μηδέ ταραχθήτε» (Α’επιστολή Πέτρου, γ’ 14). Δηλαδή, μη φοβηθείτε το φόβο με τον οποίο ζητούν οι άπιστοι να σας πτοήσουν και μη ταραχθείτε καθόλου απ’ αυτόν. Πέθαναν όλοι μαρτυρικά με αποκεφαλισμό, δίνοντας σ’ όλους τους αγωνιστές χριστιανούς μήνυμα θάρρους και ελπίδας.

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’.

Τούς Μάρτυρας Χριστοῦ ἱκετεύσωμεν πάντες, αὐτοί γάρ τήν ἡμῶν σωτηρίαν αἰτοῦνται, καί πόθω προσέλθωμεν πρός αὐτούς μετά πίστεως, οὗτοι βρύουσι τῶν ἰαμάτων τήν χάριν, οὗτοι φάλαγγας ἀποσοβουσι δαιμόνων, ὡς φύλακες τῆς πίστεως.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον 

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ἀγάπη τοῦ Κτίσαντος, πεπυρσευμένος τὸν νοῦν, χορείαν συνήθροισας, πανευκλεῶν Ἀθλητῶν, Ἀγάπιε ἔνδοξε, ὅθεν σὺν τούτοις Μάρτυς, ἀριστεύσας νομίμως, ξίφει τὸν σὸν αὐχένα, σὺν αὐτοὶς ἀπετμήθης, μεθ’ ὧν ἐκδυσώπει, δοῦναι ἠμὶν ἄφεσιν.

Κοντάκιον

Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.

Ὡς ἀγαπήσας Χριστόν τόν Θεόν ἡμῶν, τῶν ἐπιγείων ἁπάντων ἠλόγησε, Μαρτύρων χορός ὁ ὀκτάριθμος, καὶ κεφαλάς ἐκτεμνομένοι ἔκραζον· προσδέχου Οἰκτίρμον τοὺς δούλους σου.