17 Νοεμβρίου , μνήμη του εν Αγίοις πατρός ημών Γρηγορίου επισκόπου Νεοκαισαρείας του Θαυματουργού , του εν Αγίοις πατρός ημών Γενναδίου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως και του Οσίου Γενναδίου του Βατοπαιδινού

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

 Ο Γρηγόριος, θαυματουργών και πάλαι,
Θεώ παραστάς, θαυματουργεί τι πλέον.
Εβδομάτη δεκάτη τε μέγας θάνε θαυματουργος.

Βιογραφία
Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε περίπου το 210 με 215 μ.Χ. Αρχικά ονομαζόταν Θεόδωρος και οι γονείς του ήταν Έλληνες ειδωλολάτρες και είχαν μεγάλη κοινωνική θέση στη Νεοκαισάρεια του Πόντου (γνωστή στην αρχαιότητα και ως Καβηρία, Διάσπολις και Σεβαστή, το σημερινό Νικσάρ) .
Μετά τη στοιχειώδη εκπαίδευση του, ο Άγιος Γρηγόριος μαζί με τον αδελφό του Γρηγόριο η (σύμφωνα με μερικές αγιολογικές πηγές) Αθηνόδωρο, (βλέπε και για τους δύο στις 7 Νοεμβρίου) πήγαν στη Βηρυτό για να σπουδάσουν νομικά. Ο Θεός όμως είχε άλλα σχέδια για το Γρηγόριο. Όταν περνούσε από την Καισαρεία, άκουσε το δεινό ερμηνευτή των Γραφών, Ωριγένη. Ο Γρηγόριος τόσο πολύ ενθουσιάστηκε μαζί του, ώστε άφησε τα νομικά και διετέλεσε επί χρόνια μαθητής του. Ονομαστός είναι ο αποχαιρετιστήριος λόγος του μετά το πέρας των σπουδών του. Εκεί φαίνεται η μεγάλη αξία του Ωριγένη, σαν διδασκάλου και η βαθειά ευγνωμοσύνη του Γρηγορίου, σαν μαθητού. «Άπασαν προσήγε την παρ’ αυτού τέχνην και επιμέλειαν και κατειργάσατο ημάς», γράφει για το διδάσκαλό του.
Κατόπιν πήγε στην Αλεξάνδρεια, και από εκεί επέστρεψε στη Νεοκαισάρεια με πλήρη θεολογική μόρφωση και άγιο ζήλο. Τότε ο Μητροπολίτης Αμασείας Φαίδημος διέκρινε τα χαρίσματα του και τον έκανε επίσκοπο Νεοκαισαρείας η οποία είχε μόνο 17 χριστιανούς! Ο Γρηγόριος, όμως, δεν το θεώρησε υποτιμητικό. Βασιζόταν πολύ στη δύναμη της θείας χάριτος και πάντα είχε στο μυαλό του τα ενθαρρυντικά λόγια του θείου Παύλου: «Ενδυναμού εν τη χάριτι τη εν Χριστώ Ιησού» (Β’ προς Τιμόθεον, β’ 1), δηλαδή να ενδυναμώνεσαι με τη χάρη που μας δίνεται από τη σχέση και την ένωση μας με τον Ιησού Χριστό. Πράγματι, με τη χάρη του Θεού, ο Γρηγόριος έκανε καταπληκτικό αγώνα και εκχριστιάνισε σχεδόν όλη την πόλη. Και ενώ είχε παραλάβει 17 χριστιανούς, όταν πέθανε ειρηνικά στα τέλη του 270 μ.Χ. είχαν απομείνει στην επισκοπική του περιφέρεια μόνο 17 ειδωλολάτρες! Υπήρξε δε τόσο εγκρατής στη γλώσσα του, ώστε δεν βγήκε απ’ αυτή κανένας κακός, περιττός η αργός λόγος. Γι’ αυτό και ο Θεός τον κόσμησε και με το χάρισμα της θαυματουργίας.
Στον Γρηγόριο αποδίδεται η καθιέρωση εορτασμών προς τιμήν των μαρτύρων, των διδασκαλιών σχετικά με τους αγίους και η τήρηση εορτών για τους αγίους, που αποτέλεσε επίσης μέσο για να προσελκύσει ειδωλολάτρες στην εκκλησία.
Τον βίο του Αγίου Γρηγορίου του θαυματουργού συνέγραψε ο Άγιος Γρηγόριος ο Επίσκοπος Νύσσης, αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου, ο οποίος αποτελεί την πιο αξιόπιστη βιογραφική πηγή εν μέσω ασαφειών και θρύλων. Στον εγκωμιαστικό του λόγο προς τον Άγιο, τον ονομάζει Μέγα και θεωρείται ότι ήταν το πρώτο άτομο που είναι γνωστό ότι έλαβε όραμα της Παναγίας (μαζί με τον Ιωάννη τον Βαπτιστή), βάσει του οποίου κατέγραψε μια ομολογία σχετικά με το δόγμα της Αγίας Τριάδας. Επίσης, ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης αναφέρει ότι ο ίδιος μεγάλωσε ακούοντας διηγήσεις και περιγραφές περιστατικών της ζωής του Αγίου Γρηγορίου του Θαυματουργού, καθώς και τους θεοπνεύστους λόγους του, από την γιαγιά του Αγία Μακρίνα (βλέπε 19 Ιουλίου) η οποία ήταν μαθήτρια και πνευματικό παιδί του Αγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας.
Αλλά και ο Μέγας Βασίλειος σ’ ένα του λόγο λέει για τον Γρηγόριο τον θαυματουργό, ότι για τα πνευματικά του χαρίσματα και την χάρη των θαυμάτων «δεύτερος Μωϋσής παρ  αὐτῶν των εχθρών της Εκκλησίας ανηγορεύετο».
Τα έργα του Γρηγόριου έχουν διασωθεί σε ιδιαίτερα αποσπασματική κατάσταση. Ονομαστός παραμένει ο αποχαιρετιστήριος λόγος του Εις Ωριγένην Προσφωνητικός μετά το πέρας των σπουδών του, όπου εξυμνείται η διδακτική δεινότητα του Ωριγένη. Άλλα έργα του που σώζονται είναι η Επιστολή Κανονική Περί των εν τη Καταδρομή των Βαρβάρων Ειδωλόθυτα Φαγόντων η και Έτερα τινά Πλημμελησάντων, Προς Τατιανόν Περί Ψυχής Λόγος Κεφαλαιώδης, Λόγοι Εις τον Ευαγγελισμόν της Παναγίας Θεοτόκου και Αεί Παρθένου της Μαρίας, Λόγος εις τους Αγίους Πάντας, Ομιλία Εις τον Εκκλησιαστήν, αποσπάσματα από σχολιολόγια στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου, στον Ιερεμία και στον Ιώβ.

Απολυτίκιον
Ήχος πλ. δ’.
Εν προσευχαίς γρηγορών, ταις των θαυμάτων εργασίαις εγκαρτερών, επωνυμίαν εκτήσω τα κατορθώματα, αλλά πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, Πάτερ Γρηγόριε, φωτίσαι τας ψυχάς ημών, μη ποτέ υπνώσωμεν, εν αμαρτίαις εις θάνατον.

Κοντάκιον
Ήχος πλ. δ’. Τη υπερμάχω.
Ως ευσεβείας υποφήτην και διδάσκαλον και των θαυμάτων ποταμόν σε ανεξάντλητον μακαρίζομεν οι δούλοί σου Ιεράρχα. Αλλ’ ως έχων παρρησίαν προς τον Κύριον Εκ παντοίων απολύτρωσαι κακώσεων τους βοώντάς σοι, χαίροις Πάτερ Γρηγόριε.

Έτερον Κοντάκιον
Ήχος β’. Τα άνω ζητών.
Θαυμάτων πολλών, δεξάμενος ενέργειαν, σημείοις φρικτοίς, τους δαίμονας επτόησας, και τας νόσους ήλασας των ανθρώπων, πάνσοφε Γρηγόριε· διο καλή θαυματουργός, την κλήσιν εξ έργων κομισάμενος.

Κάθισμα
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Νεος γέγονας Μωσής τοις έργοις, πλάκας πίστεως επί του όρους, της μυστικής θεοφανείας δεξάμενος, νομοθετήσας λαοίς την ευσέβειαν, του της Τριάδος μυστηρίου Γρηγόριε· όθεν άπαντες, τιμώμεν πιστοί την μνήμην σου, αιτούντες δια σου το μέγα έλεος.
Ο Οίκος
Ποθεν απάρξομαι τους επαίνους εξυφαίνειν ο τάλας, καθορών τα πολλά και υπερθαύμαστα πράγματα; Εάν από του βίου του Οσίου εγχειρήσω, το σύνολον ουκ ισχύω· πάντα γαρ νουν υπερβαίνει ο ένθεος βίος αυτού. Εάν από των θαυμάτων, και εν τούτω λοιπόν αισχυνθήσομαι, υπέρ την ψάμμον γαρ υπάρχουσι· δια τούτο ακούει θαυματουργός, την κλήσιν εξ έργων κομισάμενος.
Μεγαλυνάριον
Τη φιλοσοφία προς αληθή, γνώσιν κεχρημένος, οία κλίμακι νοητή, προς θεολογίας, ανέδραμες το ύψος, Γρηγόριε θαυμάτων, καινών διάκονε.

  

Αγιογραφίες / Φωτογραφίες

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός – Μικρογραφία από το Μηνολόγιο του αυτοκράτορα Βασιλείου του Β΄

Η στήλη του Αγίου Γρηγορίου του Θαυματουργού στο ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη: Η καλυμμένη με χαλκό οπή που υπάρχει πιστεύεται ότι έχει θαυματουργικές δυνάμεις για όσους θα βάλουν το δάχτυλο τους, κάνουν μια πλήρη δεξιόστροφη περιστροφή της παλάμης τους και στη συνέχεια κάνουν μια ευχή (πηγή: P. Vasiliadis)

Πηγή: saint.gr

Από τον βίο του αγίου Γρηγορίου του Θαυματουργού  – μια αγαπημένη τακτική των κομπλεξικών (κληρικών/μητροπολιτών και μη)

.

Η σωφροσύνη, η ηθικότητά του και γενικά η αρετή του Γρηγορίου ήταν τέτοια, που προξένησε το φθόνο των συμμαθητών του. Δεν μπορούσαν να βλέπουν ένα αετό της ηθικής και σωφροσύνης τον Γρηγόριον, να πετά στα αιθέρια ύψη. Ήθελαν να γίνη σαύρα, σαν κι’ αυτούς να έρπη στην γη.

Το βρωμερόν γύναιον

Γι’ αυτό μια μέρα υποσχέθηκαν πολλά χρήματα σε μια ωραία πόρνη, για να κατάφερνε να διαβάλη τον Άγιο, ότι την ατίμασε και έπεσε στην αμαρτία. Πράγματι, τον πονηρόν αυτό γύναιον, μια μέρα που ο Γρηγόριος συνωμιλούσε με τους συμφοιτητάς του, πήγε και τού ζητούσε την αμοιβή της για την αμαρτία που έκαμε, δήθεν, μαζί της. Αλλά ο κέρβερος της ηθικής και σωφροσύνης δεν τα έχασε καθόλου. Δεν ταράχθηκε, ούτε και εναντίον των συμφοιτητών του τα έβαλε. Ο Γρηγόριος, ο γρήγορος εις το να καταλαβαίνη τις ραδιουργίες του πονηρού, κατάλαβε την σκηνοθεσία. Αλλά διά να μη τον ενοχλήση η γυναίκα άλλοτε, της προσέφερε τα χρήματα που της υποσχέθηκαν οι συμμαθηταί του.

Μόλις όμως η γυναίκα πήρε τα χρήματα δαιμονίσθηκε η δυστυχής. Έπεφτε χάμω η ταλαίπωρη στη γη, έστρεφε τα μάτια της, τραβούσε τις τρίχες της κεφαλής της, ξέσκιζε τα ρούχα και τις σάρκες της και παρουσίαζε θέαμα οικτρόν, φρικτόν και αξιοδάκρυτον. Απαλλάχθηκε, ευτυχώς, από το δαιμόνιο μόνον τότε, όταν έκαμε προσευχή ο συκοφαντημένος Άγιος. Επέστρεψε πάλι τα χρήματα και ομολογούσε σε όλους τη συκοφαντία. Εδόξαζε δέ και ευχαριστούσε τον ευλογημένον Γρηγόριον.

 

(+ Γέροντος Χαραλάμπους Δ. Βασιλόπουλου, Προηγουμένου της Ιεράς Μονής Πετράκη, Βίοι Αγίων, 28: Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ, εκδ. «Ορθόδοξου Τύπου», Κάνιγγος 10, Αθήναι 1981, σελ. 11-12)

                    Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ 

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΌΛΕΩΣ

Ο Άγιος Γεννάδιος διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κατά τα έτη 458 - 471. Πριν την εκλογή του ήταν πρεσβύτερος στο Ναό της Αγίας Σοφίας. Ήταν λόγιος ιεράρχης και διακρίθηκε για την αυστηρότητα της ζωής του, την ταπεινότητά του και το ορθόδοξο φρόνημά του.

Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του πολέμησε τον Μονοφυσιτισμό και τη σιμωνία, για την καταπολέμηση της οποίας συνεκάλεσε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη το 458 ή το 459 με τη συμμετοχή 82 αρχιερέων. 

Η λέξη "σιμωνία" προήλθε από κάποιο Σίμωνα μάγο. Αυτός, όπως μας αναφέρουν αι Πράξεις (η', 14-24), σαν είδε εκεί στη Σαμάρεια όπου ζούσε τους αποστόλους Πέτρο και Ιωάννη να μεταδίδουν με την επίθεση των χειρών τους επάνω στους νεοβαπτισθέντας χριστιανούς τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, πλησίασε και πρόσφερε χρήματα πολλά στους αποστόλους, για να δώσουν και σ' αυτόν τούτο το χάρισμα. Στην πρόταση του ο απόστολος Πέτρος απήντησε με δριμύτητα και τον έδιωξε. Από τότε όσοι ζητούν με χρήματα ν' αγοράσουν τη δωρεά του θεού, καλούνται «σιμωνιακοί» και η πράξη τους «σιμωνία». Η Σύνοδος αυτή θέσπισε για τη σιμωνία αυστηρότερες ποινές από αυτές που είχε θεσπίσει η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος στη Χαλκηδόνα.

Επί των ημερών της Πατριαρχίας του Γενναδίου ιδρύθηκε και η περίφημη Μονή Στουδίου.

Ο Πατριάρχης Γεννάδιος επέδειξε αξιόλογο συγγραφικό έργο. Έγραψε ερμηνευτικά υπομνήματα στην Αγία Γραφή, από τα οποία σώθηκαν μόνο μερικά αποσπάσματα για την Γένεση, την Έξοδο και την Προς Ρωμαίος επιστολή του αποστόλου Παύλου. Διασώθηκαν επίσης κάποια αποσπάσματα από δογματικά έργα, καθώς και από σύγγραμμά του κατά των δώδεκα αναθεματισμών του Κυρίλλου Αλεξανδρείας, το οποίο γράφτηκε πριν την άνοδό του στον Πατριαρχικό Θρόνο.

Όταν κατά παραχώρηση Θεού προαισθάνθηκε το τέλος του, έσπευσε να χειροτονήσει και ν' αφήσει για διάδοχό του στον πατριαρχικό θρόνο τον πρεσβύτερο Ακάκιο και ο ίδιος να αποσυρθεί. Φόρεσε τον δερμάτινο σάκο του ασκητή, έβαλε κατάσαρκα στο κορμί του σίδερα κι αναχώρησε νύχτα απ' την Πόλη. Πήγε πρώτα στους Αγίους Τόπους και αφού προσκύνησε τον φρικτό Γολγοθά και τον Ζωοδόχο Τάφο, προχώρησε για την Κύπρο. Έφτασε στην Πάφο και χωρίς καμιά χρονοτριβή αυτός μόνος ξεκίνησε για το όρος, όπου παλιά είχε ασκητέψει ο γίγας της μοναστικής ζωής, Ιλαρίων ο Μέγας. Η απόσταση απ' την πόλη ήταν μεγάλη. Έτσι πριν να φτάσει, άρχισε να νυκτώνει και να πέφτει χιονόνερο. Από το δυνατό κρύο ο άγιος πάγωσε και τη νύχτα εκείνη παρέδωσε το πνεύμα.

Στην κηδεία του οσίου πολλοί άρρωστοι έγιναν καλά. Και για πολλούς άλλους ο τάφος του στάθηκε πηγή ιαμάτων.

Αυτή με αδρές γραμμές υπήρξε η ζωή κι η δράση του μεγάλου Αγίου της Εκκλησίας μας. Ζωή αγωνιστική, ζωή ταπεινοφροσύνης και θυσίας.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 17 Νοεμβρίου.

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.

Αρετών ταις ιδέαις κατακοσμούμενος, της Εκκλησίας εδείχθης Αρχιεράρχης σοφός, 

και ποιμήν αληθινός, πάτερ Γεννάδιε, ως θεράπων του Χριστού, και οσίων 
κοινωνός, εν πάση δικαιοσύνη. Και νυν δυσώπει απαύστως, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.

  

Ο όσιος Γεννάδιος ο Βατοπαιδινός

 

Ο όσιος Γεννάδιος ο Βατοπαιδινός ήταν δοχειάρης δηλαδή υπεύθυνος για τα αποθέματα του λαδιού στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου. Κάποια χρονιά υπήρξε έλλειψη λαδιού. Ο όσιος Γεννάδιος λοιπόν προτίμησε να φυλάξει το λιγοστό λάδι που απέμεινε για τα καντήλια της Εκκλησίας και έτσι σιγά σιγά έκοβε το λάδι από την τράπεζα, με αποτέλεσμα να μην δίνει λάδι στους μοναχούς της Μονής και να το κρατά αυτό το λιγοστό για την Εκκλησία.

Ο Ηγούμενος όμως της Μονής, έχοντας βεβαία ελπίδα στην Θεοτόκο, όπου και στην οποία είναι αφιερωμένη η Μονή Βατοπαιδίου, διέταξε τον όσιο Γεννάδιο να δίνει ελεύθερα λάδι στους αδελφούς της Μονής και έτσι έγινε. Κάποια μέρα λοιπόν πηγαίνοντας ο όσιος να φέρει λάδι, νομίζοντας βέβαια ότι δεν θα βρει καθόλου, με μεγάλη έκπληξη και θαυμασμό, βρήκε τα πιθάρια γεμάτα λάδι και τα οποία μάλιστα είχαν ξεχειλίσει, ώστε το λάδι έρεε άφθονο και μάλιστα σε σημείο που είχε φτάσει έξω από την πόρτα της αποθήκης.

Βλέποντας το θαυμαστό γεγονός ο Ηγούμενος και οι μοναχοί της Μονής, δόξασαν την Υπεραγία Θεοτόκο, όπου φρόντιζαν και τιμούσαν καθημερινά και ευχαρίστησαν την εικόνα της, που βρισκόταν μέσα στην αποθήκη. Έκτοτε η εικόνα αυτή της Υπεραγίας Θεοτόκου παραμένει ακόμα και σήμερα στην αποθήκη λαδιού της Μονής και η οποία εκπέμπει άρρητη ευωδία, με την ονομασία Παναγία η Ελαιοβρύτισσα.

Πηγή: Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας